Vrij Aanvullend Pensioen voor Zelfstandigen; VAPZ

De VAPZ is in België een pensioenvoorziening via werkgeversbijdragen. De VAPZ behoort tot de tweede pijler. De overheid heeft zelfstandigen de mogelijkheid geboden om per jaar maximaal 9,4 % van het netto belastbaar inkomen te storten als premie. Deze premie wordt gestort in de tweede pijler en die premie is fiscaal aftrekbaar. De VAPZ premies worden privé, dus door de zelfstandige zelf gestort. Zoals gezegd is de premie die u stort aftrekbaar. Wanneer u premie stort in de VAPZ is deze in de personenbelasting voor 100% aftrekbaar onder de noemer ‘niet ingehouden persoonlijke sociale bijdragen. Daarnaast kunt u de premie ook aftrekken als sociale bijdragen. Zo kunt u tot wel 60% van de gestorte premie terugkrijgen. U bent over de gestorte premie geen premietaks verschuldigd. Dus géén 4% vennootschaps taks en ook niet de 2% die u zou moeten betalen voor een levensverzekering.

Het VAPZ is voor elke zelfstandige interessant

Het afsluiten van een aanvullend pensioen is voor iedereen belangrijk dus ook zelfstandigen. Alleen met een aanvullend pensioen kunt u na uw pensioenleeftijd nog een beetje comfortabel leven voor wat betreft uw inkomen. Op dit moment hebben meer dan 1,2 miljoen Belgen een pensioen dat lager ligt dan € 1500, – netto. Dat is wel bijna de helft van alle gepensioneerden in ons land. Met een VAPZ zorgt u in elk geval voor extra geld bovenop uw wettelijke pensioen. Maar door het afsluiten van een vrij aanvullend pensioen voor zelfstandigen bespaart u nú op uw belasting én op uw sociale bijdragen. Met een vrij aanvullend pensioen voor zelfstandigen kunt u het beste zo vroeg mogelijk beginnen. Dan houdt u na uw pensioneringsdatum het meeste geld over en zo lang als u premie betaald ontvangt u belastingvermindering die kan oplopen tot wel 60%.

Wat zijn de voordelen van een vrij pensioen voor zelfstandigen en aan welke eisen moet u voldoen

Bij een vrij aanvullend pensioen voor zelfstandigen betaalt u premie. Deze premie mag maximaal 9,4% van uw netto belastbaar inkomen bedragen. Deze premie is fiscaal aftrekbaar waardoor u 2/3 van uw inleg terugontvangt. De premie is 100% fiscaal aftrekbaar en ook de sociale bijdragen verminderen. U kunt de premie betalen wanneer u wilt. Wilt u een extra dekking bij arbeidsongeschiktheid dan kunt u een Sociaal VAPZ afsluiten tot uw 55^e jaar. Bij een sociaal VAPZ mag u 15% meer belasting aftrekken. Bent u ouder dan 55 dan kunt u wel een gewone VAPZ afsluiten. Om een VAPZ te kunnen afsluiten moet u voldoen aan een aantal voorwaarden;

•       Uw hoofdberoep is zelfstandige
•       Uw echtgenoot(e) werkt
•       U bent, meer dan 4 volledige jaren, in een bijberoep zelfstandige waarbij u voldoende forfaitaire sociale bijdragen betaalt.

Wat zijn de kosten voor het afsluiten van een VAPZ

Deze kosten voor het afsluiten van een VAPZ bestaan onder andere uit instapkosten, beheerskosten en uitstapkosten. Instapkosten betaalt u altijd en bedragen doorgaans tussen de 0 en 1%, afhankelijk van uw verzekeraar. Beheerskosten zijn ook afhankelijk van de verzekeraar waarbij u uw VAPZ afsluit. Bij de een betaalt u wel beheerskosten op de reserve, bij de andere niet. Uitstapkosten worden berekend wanneer u uw polis stopzet. Voor een VAPZ premie bent u geen premietaks (normaal 2% of 4,4%) verschuldigd. Het uitgekeerde kapitaal wordt belast volgens het systeem van de fictieve rente. Hiervoor wordt een bepaald percentage van het kapitaal belast in de personenbelasting gedurende 10 of 13 jaar. Het uit te betalen bedrag wordt verminderd met 3,55 % RIZIV (Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeitsverzekering) bijdrage en 0% tot 2% solidariteitsbijdragen afhankelijk van de hoogte van het uit te keren bedrag.

Wanneer kunt u het beste uw VAPZ opnemen

U kunt uw polis niet stoppen voor uw 60^ste jaar. Hoe later u echter de polis stopzet hoe lager die uitstapkosten zullen zijn. Uw polis heeft een eindvervaldag en dan wordt het kapitaal dat u heeft gespaard uitgekeerd. In dat geval betaalt u géén uitstapkosten. Omdat de VAPZ wordt belast met een zogenaamde fictieve rente kunt u het beste uw kapitaal laten uitbetalen vanaf uw 65^ste jaar. Dan wordt die fictieve rente berekend over slechts 80% in plaats van 100% van het opgebouwde kapitaal. Die fictieve rente moet u opgeven bij de fiscus voor 10 of 13 jaar. Een fictieve rente van 80% wordt enkel en alleen berekend als u: Pas uw wettelijke pensioen opneemt én u heeft gewerkt tot uw wettelijke pensioenleeftijd.

Tot slot

Het loont dus om uw VAPZ pas op te nemen op uw 65^ste jaar, plan daar dus voor. Dat geldt met name voor het belastingvoordeel dat u ontvangt. Zolang als u premie betaald heeft u een fiscaal voordeel. Laat u uw VAPZ uitkeren na uw 65^ste dan heeft u nog eens 10 tot 13 jaar een voordeel. Als tip kunnen wij u nog meegeven dat hoe vroeger u start met een VAPZ hoe groter het bedrag dat u krijgt uitgekeerd én hoe hoger uw fiscale voordeel!

Wat is langetermijnsparen?

In België is langetermijnsparen een wettelijk vastgelegde en veilige spaarformule. Dit kan worden gedaan in de vorm van een levensverzekering of een spaarverzekering. Omdat de Belgische regering deze vorm van sparen aanmoedigt kunt u, onder bepaalde voorwaarden, hiervoor fiscaal voordeel behalen tot wel 30 %. Langetermijnsparen kan worden gedaan via een ‘tak 21’ of een ‘tak 23’ verzekeringsproduct of een termijnspaarrekening. In sommige gevallen is ook een combinatie van Tak 21 en Tak 23 mogelijk. In de meeste gevallen wordt het opgebouwde kapitaal uitgekeerd op uw 65^e verjaardag.

Een levensverzekering in de vorm van een spaarverzekering ofwel een ‘Tak 21’

Een spaarverzekering, de tak 21, wordt ook wel premie verzekering genoemd. Het belangrijkste kenmerk van deze spaarverzekering is de zekerheid over uw spaargeld en wat het u zal opleveren. Zo is duidelijk wat er gebeurt wanneer u 65 jaar wordt en er wordt terugbetaald. U krijgt dan;

•   Alle premies die u heeft betaald. Hier worden wel de kosten en belastingen bij ingehouden.
•   Alle rentes (interesten) ofwel het gewaarborgd rendement. Deze rente wordt niet jaarlijks uitbetaald maar bij het opgebouwde kapitaal gevoegd. Zo ontvangt u ook rente op rente.
•   Het kan zijn dat uw verzekeraar heeft afgesproken dat u meedeelt in de winst. Dan wordt dit bedrag ook uitgekeerd.

Wat zijn de keuzemogelijkheden bij het afsluiten van een spaarverzekering?

Omdat er nogal wat mogelijkheden zijn als u een spaarverzekering afsluit zetten we hiervan enkele mogelijkheden op een rijtje;

1.     U kunt ervoor kiezen om bij het afsluiten van het contract in één keer uw premie te betalen.
2.     Of u kiest ervoor om de premie per maand of per jaar te betalen. Dit zijn wel vaste betaalmomenten.
3.     U kunt kiezen om een overlijdensdekking af te sluiten zodat uw erfgenamen een bepaald bedrag krijgen uitbetaald wanneer u komt te overlijden.
4.     Kiest u voor een spaarverzekering om het geld straks te gebruiken voor een aanvullend pensioen dan kunt u hiervoor belastingvoordeel ontvangen!

Een levensverzekering in de vorm van een belegging ofwel een ‘tak 23’

Bij een belegging worden de premies door de verzekeraar belegd. Van de ingelegde premie worden eerst de kosten, belastingen en een eventuele vergoeding voor een overlijdensdekking afgetrokken. Het restant van de door u betaalde premie wordt belegd door de verzekeraar. De verzekeraar investeert het geld via fondsen in obligaties of aandelen. De waarde van deze fondsen staan niet vast en veranderen elke dag. Hierdoor is het risico dat u neemt hoger omdat de premie die u inlegt ook kan verlagen. Wanneer u een spaarrekening opent in de vorm van een belegging (Tak 23) kan het zijn dat deze in goede tijden veel meer opbrengt dan een ‘gewone’ spaarrekening. Maar in slechte tijden kunt u ook alles kwijtraken. Er is echter een mogelijkheid om een levensverzekering in de vorm van een belegging af te sluiten met een kapitaalverzekering.

Wilt u met uw levensverzekering in aanmerking komen voor fiscaal voordeel dan moet aan een aantal voorwaarden worden voldaan

Het maximum bedrag waar u fiscaal voordeel van 30% op kunt halen is afhankelijk van uw netto belastbaar inkomen. Om in aanmerking te komen voor dit fiscale voordeel moet u wel voldoen aan een aantal voorwaarden:

•   U moet het contract afsluiten vóór uw 65^e verjaardag.
•   Het contract moet minimaal 10 jaar lopen.

U kunt ook fiscaal voordeel van uw eigen woning en het fiscaal voordeel van langetermijnsparen combineren. Voor inwoners van Vlaanderen en Wallonië kan dit voor hypothecaire kredieten die vóór 2016 zijn afgesloten. Voor inwoners in Brussel geldt dat de hypothecaire kredieten moeten zijn afgesloten vóór 2017. Het bedrag mag echter niet hoger zijn dan € 2.310, -. In de meeste gevallen wordt dit bedrag al behaald met de aflossing van het hypothecair krediet.

Wat zijn de voordelen van langetermijnsparen?

Langetermijnsparen is zeer interessant wanneer u geen hypothecair krediet heeft én nog geen 65 jaar bent. U betaalt geen aflossingsbedragen voor uw hypothecair krediet en kunt het hele bedrag gebruiken om die 30% fiscaal voordeel te behalen met de premie inleg van het langetermijnsparen. Heeft u het hypothecaire krediet al afbetaald dan geldt dit ook voor u. Er moet natuurlijk wel belasting worden betaald over het gespaarde bedrag bij langetermijnsparen. De verzekeraar houdt, bij elk contract dat is afgesloten voor de leeftijd van 55 jaar, deze belasting in op uw 60^e verjaardag. Wanneer u een contract afsluit na uw 55^e verjaardag dan wordt deze belasting pas geheven na 10 jaar ofwel op uw 65^e verjaardag. Maar deze éénmalige belasting weegt niet op tegen het fiscale voordeel dat u kunt behalen.

Sparen op een termijnrekening

Naast bovengenoemde lange termijn spaarvormen bestaat ook de mogelijkheid tot het sparen op een termijnrekening. Hiervoor moet wel direct een bepaald bedrag ingelegd worden. Dit bedrag ligt tussen een paar honderd en wel 10.000 euro. U krijgt het bedrag pas uitgekeerd op een vooraf afgesproken datum. Hierdoor is de rente die u ontvangt wel hoger. In de tussentijd kunt u niet aan dit bedrag komen.

Ook na uw 65 jaar kunt u nog profiteren van belastingvoordeel bij langetermijnsparen

De mogelijkheid tot pensioensparen stopt op uw 65^e jaar. Dat geldt niet bij langetermijnsparen. U kunt hiervoor zelf de termijn waarop deze stopt bepalen. Zeker nu iedereen langer moet doorwerken is dat wel een goede zaak. Zo lang u doorgaat met premie betalen kunt u ook gebruik maken van het fiscale voordeel.